Andareiro 5

Villayón, concello asturiano localizado na comarca occidental da rexión, dentro da cuenca do río Navia. En un dos concellos que máis tardou en obter a sua independencia, pois pertenceu ao Concello de Navia ate 1886.

En canto a topografía, podemos afirmar que é montañosa aflorando tamén diversos vales en varias direccións conformados polos afluentes do Navia. As alturas máis importantes son as seguintes: As serras de Arbón, Brañuas e Panondres, esta última con elevacións superiores ós 800 metros. Ó suroeste vemos a serra de San Roque, con picos coma os de Gargalois e o do Prado de San Roque con máis de 1000 m.

A Ruta comeza no pobo de Oneta, onde un cartel indícanos o camiño que teremos que tomar. Saímos de povo e atopámonos cunha desviación, tomamos a esquerda para chegar ate outra, esta vez será á dereita; 20 minutos despóis de saír de Oneta chegamos á fervenza da Fribia, a máis espectacular de todas, con unha altura de 15 metros. Enseguida notamos a forza con que cae a auga ao situarnos fronte a ela e notar o vento que despide.

Atravesamos o río por entre as pedras que nos sirven de ponte pra chegar a unha pradería con pequenos sendeiros marcados. Colleremos o que está situado or riba de todo-los demáis, e seguindoo ate o final chegaremos a un pequeno bosque; aparentemente non hai camiño marcado e haberá que amañarse para chegar ate unha congostra. Ésta acaba nunha pradería en pendente onde pacen cabalos. Baixaremos por ela e contemplamos a segunda das fervenzas, a Firbia de máis abaixo.

Crónica

O sábado, vispera da ruta, o día era infernal. Posiblemente o máis chuvioso e frío do que levamos de inverno, incluso pensouse en suspendela. Chega o domingo e amanece con tempo pouco apetecible para iniciar a aventura, pero como a saída esta posta para as dez da mañán xa habería tempo para decidir suspendela e voltar á casa. Os que estabamos dispostosa facer a ruta éramos dezasete e sen medo subimos ó bus, con ánimo de comer o mundo.

Saímos de Foz a hora prevista e pouco a pouco o día deixaba sair o sol, tímidamente e con as ameazantes nubes grises por riba de nós. Chegamos ó concello de Navia e, na Ponte do Espín, collemos a carreteira a dereita que nos vai levar ó Castro de Coaña. Desta maravilla coméntase que é dos máis importantes castros de España en canto a superficie e conservación; con boa disposición o guía foinos explicando as costumes e formas de vida destes poboadores. Pódense distinguir xa en aquela época as distintas clases sociais que había con probas claras, como poden ser as dimensións dos fogares así como a súa división interior.

Despois da visita tomamos o bus e pasamos pola presa do embalse de Arbón, no río Navia. Ó seu paso pódese disfrutar dos bellos paisaxes deste gran caudal de auga que nace na montaña de Navia de Suarna na provincia de Lugo, de aquí o seu nome, e que desemboca na Ría de Navia en Asturias.

Por estes paraxes sa se empeza a ver a nefe, que nestes días caía como xa non se recordaba, e canto máis nos adentrábamos no Concello de Villayón era cada vez maior. A uns sete kilómetros baixamos do bus e tomamos a senda que nos indica o primeiro tramo da ruta. E unha subida suave que se anda ben e con a cantidade de neve e as belas panorámicas fainos pensar en estar nunha paisaxe Alpina. Houbo ate tempo para tirar unhas bolas de neve uns a outros, e fixemos un moneco de neve coa sua bufanda e todo.

Así metro a metro, o camiño nos acercaba ate Villayón. Non nos cansamos de decir que a paisaxe era impresionante. Aquí buscamos un lugar para poder repoñer forzas, e despóis de visitar a igrexa parroquial, bonita e un tanto rústica, o cura Párroco invitounos a que xantaramos nos baixos da sua casa, espacio amplo e con unha gran mesa. Empezáse a sacar das mochilas as empanadas, tortillas, xamón, queixo e, como non, a bota de viño de Benito para regar todo elo. Falta facía xantar algo, pois o frío era moito.

Despóis de unha hora de xantar e descanso, tocaba tomar un café quente para ataxar o frío. Dirixímonos a un bar na praza do pobo, o Nito, para poder seguir a ruta camiño de Oneta.

De Villayón a Oneta hay uns seis kilómetros en descenso suave, o que fixo que fora relaxante polo trazado e tamén a fermosa paisaxe nevada que tiñamos ós nosos pés.

Pasamos pola pequena aldea de Oneta e collemos un camiño que nos leva a primeira fervenza: a "Firbia. Chegamos a ela con un pouco de sacrificio que mereceu a pena. É espectacular, cunha caída de auga de uns quince metros de altura. Nada máis chegar nótase a forza con que cae e pódese sentir o vento que despide.

Seguimos de novo o camiño na busca da segunda fervenza, e o percorrido lévanos por unha canal todo él feito con pedras ben traballadas e que antaño pasaba a auga para os muíños. A baixada e un tanto complicada pola neve e a humidade que tiña o campo, o que motivou alguns resbalóns.

Este novo salto de auga e de menos altura que a primeira, pero pode que sexa máis fermosa pola sua anchura que ten o seu cauce. Despóis do salto fórmase un fermoso regato que se perde entre a natureza.

A Firbia

O regreso a Oneta fixémolo baixo unha chuvia fina que se non fora por que o bus estaba cerca chegamos anegados de auga. No bus cambiamos a camiseta e o grupo Os Sendeiros sentímonos satisfeitos da ruta e pagou a pena facela. As sete da tarde chegamos a Foz baixo un diluvio. Foi unha miragre poder facer a ruta con o temporal nestes días había.